Hội nghị tham vấn lần 3 về Đánh giá giữa kỳ thực hiện Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN 2025

Ngày 03/7/2020 tại thành phố Quy Nhơn đã diễn ra Hội nghị tham vấn lần 3 về Đánh giá giữa kỳ thực hiện Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN 2025 và thực hiện Đề án 161 ngày 25/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 161) về xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (Cộng đồng VHXH ASEAN) đến năm 2025. Hội nghị do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội – cơ quan được Chính phủ Việt Nam giao chủ trì trong Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN tổ chức với sự tham dự của đại diện các Bộ, ngành, các thành viên Nhóm tư vấn quốc gia hỗ trợ đánh giá, lãnh đạo các sở, ngành liên quan đến từ các tỉnh, thành phố từ Đà Nẵng đến khu vực miền Nam. Đoàn Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch  do ông Lê Ngọc Định - Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế dẫn đầu tham dự và có bài tham luận tại hội nghị.

Ở cấp khu vực, theo nhiệm vụ của Kế hoạch tổng thể Cộng đồng VHXH ASEAN 2025, việc đánh giá giữa kỳ của Kế hoạch cho giai đoạn 2016-2020 được tiến hành để theo dõi và đánh giá tiến độ của Kế hoạch Tổng thể Cộng đồng VHXH ASEAN 2025. Qua hội nghị đánh giá giữa kỳ để Cộng đồng VHXH ASEAN nhìn nhận lại và đánh giá các hoạt động, sáng kiến ​​đã được thực hiện trong vòng 5 năm qua, từ đó xác định các bước tiếp theo cần thực hiện hiệu quả trong năm năm tới. Kết quả của đánh giá sẽ được báo cáo lên Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 vào cuối năm 2020 và là một trong những văn kiện quan trọng của Năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam.

Tính đến nay, sau gần 05 năm, việc tổ chức thực hiện Đề án 161 cho thấy sự chủ động và cam kết của các bộ, ngành, địa phương trong việc triển khai thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng VHXH ASEAN trên nhiều phương diện. Đề án đã thành công trong việc lồng ghép tổng thể nội dung ở tất cả các cấp quản lý chương trình, kế hoạch và được thực hiện toàn diện, sâu rộng đến tất cả các lĩnh vực văn hóa - xã hội. Cùng với đó, ở cấp khu vực, trong 5 năm triển khai Kế hoạch tổng thể Cộng đồng VHXH ASEAN 2025, các nước thành viên đã cùng nhau nỗ lực hướng tới xây dựng một cộng đồng gắn kết và mang lại lợi ích cho người dân và công bằng, bền vững, kiên cường và năng động, góp phần phát triển Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN. 

Trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch thực hiện Đề án 161 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Kế hoạch hành động giai đoạn 2016-2020, thực hiện đầy đủ các nội dung liên quan của Đề án 161.

Trong giai đoạn 05 năm qua, các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch đã được tổ chức lồng ghép với nhiều hoạt động đa phương và song phương trong hợp tác ASEAN với mục tiêu tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về Cộng đồng VHXH ASEAN, đặc biệt kể từ khi Cộng đồng ASEAN được thành lập từ cuối năm 2015.

Phát biểu tham luận tại hội nghị, ông Lê Ngọc Định đã chia sẻ những thông tin liên quan về văn hóa, thể thao và du lịch tập trung ở các nội dung chính như (1) Kết quả thực hiện Đề án 161 về văn hóa, thể thao và du lịch giai đoạn 2016-2020; (2) Những ưu tiên về văn hóa, thể thao và du lịch trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020 tại Việt Nam; (3) Phương hướng tiếp tục triển khai Đề án 161 về văn hóa, thể thao và du lịch giai đoạn 2021-2025.

Đối với việc rà soát, lồng ghép tổ chức các hoạt động, tại Kế hoạch ban hành năm 2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề ra gần 20 nhiệm vụ, hoạt động lớn trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch và giao các cơ quan, đơn vị trực thuộc triển khai. Đến thời điểm này, các hoạt động đã được tổ chức rất hiệu quả, đóng góp tích cực phát triển Cộng đồng VHXH ASEAN, ông Lê Ngọc Định khẳng định. 

Các hoạt động văn hóa và nghệ thuật của ASEAN diễn ra rất sôi nổi và đa dạng trong các cơ chế hợp tác đa phương khác nhau như Hội nghị Bộ trưởng phụ trách văn hóa nghệ thuật ASEAN (AMCA), Quan chức cấp cao phụ trách văn hóa nghệ thuật ASEAN (SOMCA), Ủy ban Văn hóa Thông tin ASEAN (COCI)….Trong đó, các hoạt động văn hóa nghệ thuật điển hình được tổ chức tại Việt Nam trong năm 2017 chào mừng kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN với các liên hoan về nghệ thuật, triển lãm mỹ thuật, Giải thưởng Phim ASEAN, trao đổi đoàn nhiếp ảnh gia ASEAN, Việt Nam tổ chức các hoạt động văn hóa và tham gia Năm Văn hóa ASEAN 2019...

Trong hợp tác văn hóa với các nước đối thoại, Việt Nam đảm nhận vai trò điều phối quan hệ ASEAN-Nhật Bản giai đoạn 2018-2021. Các dự án hợp tác văn hóa giữa ASEAN và các nước đối thoại (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga, Ấn Độ,...) diễn ra đều đặn và có hiệu quả cao, trong đó có các hội nghị Bộ trưởng Văn hóa ASEAN với các nước đối thoại. Nhiều chương trình, dự án hợp tác được các nước đối thoại tài trợ kinh phí thực hiện, mang lại nhiều lợi ích cho người dân ASEAN.

Về lĩnh vực thể thao, sau 5 năm triển khai Kế hoạch hành động thể thao ASEAN giai đoạn 2016-2020, ngành thể thao Việt Nam và ASEAN đã đạt được mục tiêu trước mắt, thúc đẩy hợp tác trong thể thao và phát triển các chương trình thể thao toàn diện để khuyến khích người dân có lối sống lành mạnh và tích cực.

Trong hợp tác du lịch, ASEAN là một trong những khuôn khổ hợp tác đa phương du lịch Việt Nam tham gia sâu rộng và có hiệu quả nhất. Du lịch Việt Nam luôn chủ động, tích cực về hợp tác du lịch trong ASEAN với các cơ chế hợp tác: (i) Hội nghị Bộ trưởng Du lịch; (ii) Hội nghị Cơ quan du lịch quốc gia (NTO); (iii) Hội nghị Ủy ban hợp tác du lịch ASEAN. Năm 2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức thành công Diễn đàn Du lịch ASEAN gồm Hội nghị Bộ trưởng Du lịch ASEAN và nhiều hoạt động liên quan.

Kết quả hợp tác du lịch năm 2019, với các chính sách du lịch hấp dẫn, Việt Nam đã thu hút được khoảng 2.100.000 lượt du khách từ các nước ASEAN, chiếm 11,6% tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam năm 2019. Việt Nam đứng thứ 4 trong ASEAN (sau Thái Lan, Malaysia và Singapore) về thu hút khách du lịch nội khối.

Hợp tác du lịch ASEAN với các nước đối thoại được triển khai rất hiệu quả thông qua hoạt động của các Trung tâm ASEAN-Trung Quốc (ACC), Trung tâm ASEAN-Nhật Bản (AJC) và Trung tâm ASEAN-Hàn Quốc (AKC) và các nước đối thoại khác. Năm 2019, số du khách từ các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga, Ấn Độ, Australia đến Việt Nam đạt khoảng 12 triệu trong tổng số 18 triệu khách quốc tế đến Việt Nam.

Năm 2020, Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN và theo sự phân công của Ủy ban Quốc gia ASEAN 2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đảm nhận vai trò Trưởng Tiểu ban Tuyên truyền-Văn hóa ASEAN. Nhằm triển khai các hoạt động tuyên truyền, văn hóa trong Năm ASEAN 2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng Đề án và được Ủy ban Quốc gia ASEAN phê duyệt, giao tổ chức các hoạt động văn hóa, tuyên truyền về ASEAN 2020 do Việt Nam làm Chủ tịch. Để phát triển du lịch ASEAN trong thời đại số, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ trình Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 vào cuối năm 2020 thông qua “Tuyên bố về du lịch số ASEAN”. Đây sẽ là một trong những văn kiện quan trọng để đưa du lịch ASEAN trở thành ngành kinh tế phát triển trong khu vực.

Chia sẻ kế hoạch giai đoạn 2021-2025,ông Lê Ngọc Định cho biết, nhằm tiếp tục triển khai các nội dung liên quan trong Đề án 161, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến thực hiện các nhiệm vụ hợp tác văn hóa, thể thao và du lịch trong ASEAN, tập trung vào các nhiệm vụ chính: các hoạt động văn hóa nghệ thuật chào mừng 55 năm thành lập ASEAN vào năm 2022; triển khai hợp tác văn hóa ASEAN nhằm mục tiêu hướng đến việc thúc đẩy nền văn hóa khoan dung, thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau trong đối thoại, giới thiệu ASEAN với thế giới bên ngoài bằng nhiều cách tiếp cận khác nhau; Chủ trì tổ chức Đại hội Thể thao Đông Nam Á Seagames 31 vào năm 2021, phát triển các chương trình thể thao toàn diện để khuyến khích người dân có lối sống lành mạnh và tích cực; Triển khai Chiến lược Du lịch ASEAN giai đoạn 2016-2025....

Theo lộ trình thực hiện, tới đây, Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN sẽ báo cáo Chính phủ các nước ASEAN kết quả triển khai Đề án 161 giai đoạn 2016-2020 và đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp triển khai Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN giai đoạn 2021-2025, trình Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 tại Việt Nam thông qua./.

Nguyễn Đức Thắng