Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm bảo tồn và phát huy giá trị di sản thế giới

Chương trình nghệ thuật “Đêm Di sản Việt Nam” với chủ đề “Di sản văn hóa là động lực cho hòa bình, tự cường và phát triển bền vững” đã diễn ra tại Trung tâm Văn hoá Việt Nam tại Pháp tối 17/11/2023. Tham dự sự kiện về phía Việt Nam có ông Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch; bà Lê Thị Hồng Vân, Đại sứ, Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO; ông Đinh Toàn Thắng Đại sứ Việt Nam tại Pháp; ông Trần Báu Hà, Phó Chủ tịch UBND Tỉnh Hà Tĩnh. Phía quốc tế có bà Adriana Ortiz, Bộ trưởng Bô Văn hóa Paraguay; bà Tamara Rastovac Siamashvili, Chủ tịch Hội đồng Chấp hành UNESCO; ông Anthony Ohemeng-Boamah, Trợ lý Tổng Giám đốc về đối ngoại và ưu tiên Châu Phi; ông Lazare Eloundou Assomo, Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới; Đại sứ Simona-Mirela Miculescu, Chủ tịch Đại hội đồng lần thứ 42 UNESCO và gần 200 Đại sứ, đại diện các Phái đoàn, Lãnh đạo và đại diện Ban Thư ký UNESCO.

Mở đầu chương trình, trong bài phát biểu chào mừng quan khách, Đại sứ, Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO cảm ơn các vị khách quý đã dành thời gian tham dự chương trình và hứa hẹn sẽ đưa khán giả tận hưởng một hành trình di sản văn hoá phong phú, đa dạng, độc đáo trong đó có hai tập tục được ghi danh Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại: hát then của dân tộc Thái, Tày, Nùng và tín ngưỡng thờ Mẫu. Nhân dịp này, khán giả cũng có cơ hội thưởng thức những món ăn nổi tiếng của đất nước Việt Nam xinh đẹp. Đại sứ Lê Thị Hồng Vân đánh giá cao sự hỗ trợ quý báu và cam kết hợp tác chặt chẽ hơn với UNESCO và các quốc gia thành viên để đảm bảo di sản văn hoá không chỉ là ngọn nguồn của sự đa dạng và sáng tạo mà còn là động lực cho hoà bình, tự cường và phát triển bền vững, đồng thời là nguồn cảm hứng cho tương lai. Với tinh thần đó, Việt Nam ứng cử thành viên Uỷ ban Di sản thế giới 2023-2027 và mong nhận được sự hỗ trợ quý báu của các quốc gia thành viên UNESCO. 

Phát biểu khai mạc “Đêm Di sản Việt Nam”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chào mừng các vị khách quý đã tới tham dự Chương trình văn hóa nghệ thuật đặc biệt “Đêm Di sản Việt Nam” và cho biết Việt Nam coi văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển, văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. 

Việt Nam đã tiến hành kiểm kê, xếp hạng hơn 40 ngàn di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh ở các địa phương. Với hơn 35 di sản thuộc các loại hình do UNESCO công nhận từ di sản văn hóa, thiên nhiên thế giới, di sản văn hóa phi vật thể, đến tư liệu thế giới và các thành phố sáng tạo tham gia vào mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, Việt Nam tự hào với nền văn hóa đa dạng, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Đặc biệt, Chính phủ Việt Nam đang xây dựng trình Quốc hội thông qua một Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa trong giai đoạn 10 năm. Trong công cuộc chấn hưng văn hóa, Việt Nam luôn đề cao vai trò của nhân dân là chủ thể của di sản. Cộng đồng chính là người đã sáng tạo ra di sản, nắm giữ di sản, thực hành, trao truyền di sản, và sống được bằng di sản. Di sản không chỉ có giá trị tinh thần mà trở thành của cải vật chất, gắn liền với sinh kế của cộng đồng dân cư. Việc ghi danh các di sản không chỉ khiến cộng đồng nhận diện, tự hào về các giá trị di sản nắm giữ, mà còn góp phần cải thiện, nâng cao đời sống nhân dân, dịch chuyển cơ cấu kinh tế của nhiều địa phương theo hướng bền vững và bao trùm.  

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, Việt Nam tham gia Công ước Di sản Thế giới từ năm 1987. Trải qua hơn 35 năm thực hiện Công ước, Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng về nhận thức, lý luận và thực tiễn trong hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị Di sản Thế giới. 

Là thành viên tích cực, có trách nhiệm tại Công ước 1972, Việt Nam đã tham gia Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2013-2017 và sau đó tiếp tục có những đóng góp hiệu quả, có tính chuyên môn cao cho hoạt động của Ủy ban Di sản Thế giới. Năm 2022, Việt Nam là quốc gia đầu tiên trên thế giới tổ chức Lễ kỷ niệm 50 năm Công ước tại Tràng An (Ninh Bình) với sự tham dự của bà Audrey Azoulay, Tổng Giám đốc UNESCO. Các quan chức UNESCO có dịp thăm Việt Nam, trong đó có ông Lazare Eloundou Assomo, Giám đốc Trung tâm Di sản Thế giới đều đánh giá Việt Nam là hình mẫu về bảo tồn và phát huy di sản,  và bày tỏ mong muốn kinh nghiệm của Việt Nam được chia sẻ với các quốc gia thành viên khác.

Với tinh thần đó, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và du lịch khẳng định “Việt Nam sẵn sàng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, chuyên môn cùng các quốc gia trên thế giới để đẩy mạnh công tác bảo tồn, phát huy giá trị hệ thống các di sản thế giới không chỉ trong khu vực mà trên toàn thế giới”.

Chia sẻ chương trình là một món quà của các nghệ sỹ đến từ Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Việt Bắc dành tặng bạn bè quốc tế, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng hi vọng qua chương trình, “những ai đã đến Việt Nam sẽ yêu hơn mảnh đất này, và ai chưa đến sẽ hiểu hơn về các loại hình di sản văn hóa đa dạng của Việt Nam, cũng như sự trân quý và tâm huyết mà chúng tôi dành cho công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa”. 

Đặc biệt, với tư cách là một thành viên tích cực, trách nhiệm của UNESCO, đồng thời là 01 ứng cử viên cho vị trí thành viên Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027, Việt Nam mong muốn lan tỏa thông điệp, kêu gọi tất cả các quốc gia trên thế giới hãy chung tay, biến lời nói thành hành động, biến cam kết thành những chương trình, kế hoạch cụ thể, khả thi để công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản thế giới được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa trên phạm vi toàn cầu, góp phần gìn giữ và trao truyền những kho tàng văn hóa vô cùng quý giá này cho các thế hệ tương lai của chúng ta.

Phạm Hà Minh